Tâm lý học tiến hóa – ứng dụng trong quảng cáo Marketing

1.Tâm lý học tiến hóa là gì?

Tâm lý học tiến hóa trong kinh doanh Có tên Tiếng Anh là Evolution Psychology, tâm lý học tiến hóa là một trong những học thuyết về tâm lý học.

Các nhà tâm lý học trên thế giới đã chỉ ra rằng tâm lý con người là kết quả của quá trình tiến hóa và chọn lọc tự nhiên. Nói một cách đơn giản, toàn bộ đặc điểm tâm lý mà chúng ta có ngày nay chính là chìa khóa để giúp cho tổ tiên loài người tồn tại được thế giới tối cổ, chứ không phải trong thế giới hiện đại – đây cũng chính là mấu chốt để chúng ta có thể ứng dụng trong kinh doanh.

Ngược lại, các đặc điểm sinh tồn không giúp ích được gì cho việc sinh tồn đều đã “chết” từ lâu cùng các cá thể xấu số rồi. Lấy một ví dụ nhỏ, con người thông thường sẽ chú ý đến những vật chuyển động. Vì trong thời kỳ tối cổ, họ thường sẽ phải đối mặt với các hiểm họa không thể lường trước được. Chính vì vậy, khả năng xác định những vật chuyển động sẽ giúp cho họ sống sót. Nếu có người tối cổ chú ý đến những vật đứng yên hơn là những vật chuyển động thì nhiều khả năng là người này sẽ khó mà sống thọ được. Bởi dễ bị rắn cắn, hổ vồ trong khi nhìn cái gốc cây là rất cao. >> Suy nghiệm đánh giá nỗ lực trong kinh doanh – Vì sao chúng ta nên làm khó khách hàng một chút? 

2.Ví dụ về tâm lý học tiến hóa trong kinh doanh  

Giảm cân chẳng bao giờ là dễ dàng Dựa vào cách hiểu của tâm lý học tiến hóa này, chúng ta có thể dễ dàng lí giải vì sao thức ăn luôn có sức hút ma mị đến vậy. Người tối cổ ngày trước không có nhiều thức ăn như chúng ta. Chính vì vậy, để tồn tại được, họ buộc phải tập cho mình khả năng phát hiện và chiếm hữu thức ăn bất cứ khi nào có thời cơ.

Một ví dụ để chúng ta hình dung rõ hơn: có một thanh niên người tối cổ mong muốn giảm cân, anh ta không bao giờ bị kích thích khi nhìn thấy đồ ăn, thậm chí là không thể phát hiện hay chảy nước miếng khi nhìn thấy một con gà quay ở trước mặt. Vì hoàn cảnh sống khắc nghiệt, người tối cổ không phải lúc nào cũng có nguồn thức ăn ổn định, nên chắc chắn anh chàng thích giảm cân này sẽ nhanh chóng chết đói do thích giảm cân giữ dáng. Kết quả là anh ta không thể sinh con và duy trì loài gene “giảm cân” cho con người hiện đại được. Hiển nhiên là chúng ta của thế giới hiện đại đều đang được thừa hưởng gen “ham ăn” của bạn bè người thanh niên muốn giảm cân ở trên. Đó là lí do vì sao ngày nay, nhiều bạn nữ muốn giảm eo giữ dáng nhưng luôn bị hấp dẫn bởi những ly trà sữa trân châu thơm ngon béo ngậy!   Giảm cân chưa bao giờ dễ dàng 

3.Ứng dụng của tâm lý học tiến hóa trong kinh doanh  

Sử dụng hình ảnh thức ăn là thành phẩm thay cho hình ảnh nguyên vật liệu Thay vì sử dụng hình ảnh hạt cà phê, tại sao bạn không sử dụng hình ảnh một ly cà phê bốc khói nghi ngút để quảng cáo?

Thực tế đã chỉ ra, li cà phê bốc khói nghi ngút là thức ăn và có thể kích thích trực tiếp đến vị giác cũng như tâm lí thích ăn uống mà chúng ta được thừa hưởng. Mặc khác, hạt cà phê chỉ là hạt cà phê, chẳng có ai ăn hạt cà phê hết, nhiều người có khi còn chưa từng được nhìn thấy hạt cà phê bao giờ. Do đó, số người sẽ có phản ứng với hình ảnh hạt cà phê là rất ít. Nếu bị kích thích, thì chắc chắn là thông qua hình ảnh li cà phê mà họ từng uống mà thôi.

Cũng giống như ví dụ trên, người ta thường quảng cáo con gà đã được nấu chín chứ chẳng ai quảng cáo con gà mới được làm lông sạch sẽ và vẫn còn nguyên máu hết; người ta quảng cáo giọt mật ong chứ chẳng ai quảng cáo cái tổ đầy ong hết; người ta quảng cáo những chiếc bánh mì nóng hổi nghi ngút khói chứ không ai quảng cáo đống bột mì chưa được nhào nặn gì hết.

Sử dụng hình ảnh người khác giới để quảng cáo sản phẩm, đặc biệt là sử dụng hình ảnh nữ để quảng cáo cho các sản phẩm dành cho phái nam.

Do tâm sinh lý, bình thường phái nam sẽ có xu hướng bị hấp dẫn bởi các yếu tố tình dục hơn phái nữ. Sở dĩ có chuyện như vậy là do trong thời tối cổ, một cá thể nam có thể có con với nhiều cá thể nữ trong bầy, bởi nếu khả năng tình dục kém thì chắc chắn cá thể nam này sẽ bị áp đảo so với những cá thể nam khác. Do đó, bạn có thể vận dụng yếu tố này vào trong các quảng cáo của mình để thu hút sự chú ý của khách hàng.

Những hãng rượu rất chuộng những celeb nữ cho các quảng cáo sản phẩm Một ví dụ điển hình có thể kể đến đó chính là nhà tiên phong trong tâm lý học hành vi – Chuyên gia Watson. Ông đã từng lồng ghép tình dục vào quảng cáo hết sức hiệu quả. Trong quảng cáo kem đánh răng Pebeco, ông sử dụng hình ảnh một cô gái ăn mặc gợi cảm. Nội dung của quảng cáo này là mọi người có thể hút thuốc, miễn sao sau khi hút xong sử dụng kem đánh răng Pebeco là được. Khi được hỏi, ông giải thích, ở đây, mọi người không chỉ mua tính năng của sản phẩm mà vô thức còn mua cả sự gợi cảm của cô gái trong quảng cáo nữa. Chính vì vậy, nếu bạn đang bán sản phẩm dành cho phái nam thì đừng nên ngại chi tiền để thuê những người mẫu hay nhân viên nữ nhé. Chắc chắn sẽ có hiệu quả đáng ngạc nhiên đó. Tuy nhiên để không bị phản tác dụng, bạn nên ứng dụng chiến thuật này một cách khéo léo, tinh tế và không được phép đi lại quy chuẩn của xã hội.